Lý thuyết về piping

PIPE:

Cũng giống như Duct, pipe dùng để vận chuyển các loại môi chất. Tuy nhiên, pipe có yêu cầu cao về độ kín và áp suất làm việc.

(Đọc thêm: Phân biệt Pipe, Duct, Tube và Conduit)

Pipe thường được kí hiệu kích thước bằng DN hoặc OD (Phi).

DN là đường kính danh nghĩa của đường ống và có thể xem như nó không liên quan mấy tới kích thước thật của đường ống. Nếu bạn đi thi công, sẽ có người chỉ bạn pipe có DN32 thì OD (Outside diameter) sẽ là 42 hoặc DN40 thì OD là 49… tuy nhiên điều này không hoàn toàn đúng. Cùng một DN nhưng OD của ống thép và ống nhựa sẽ khác nhau, thậm chí cùng là ống thép nhưng sử dụng tiêu chuẩn khác nhau thì với cùng DN cũng sẽ có OD khác nhau.

Một số tiêu chuẩn về đường ống có thể kể tới như: ASTM, DIN, ANSI, JIS…

Đối với Revit, pipe có thể được được định nghĩa đầy đủ thông số của vật liệu, độ dày đường ống, ID, OD theo các tiêu chuẩn trong thực tế để phục vụ cho việc tính toán sizing đường ống.

PIPE FITTING

Cũng giống như Duct Fitting, Pipe Fitting là các phụ kiện dùng để kết nối, thay đổi hướng đi, rẽ nhánh tuyến ống…

Một số dạng fitting phổ biến nhất:

• Elbow: là loại fitting dùng để chuyển hướng đi của ống. Fitting chuẩn sẽ có các góc chuyển hướng là 30, 45, 60, 90.
• Reducer: thay đổi kích thước ống. Reducer thường có 2 loại là concentric và eccentric.
• Tee/Reducing tee: rẽ thành 2 ống nhánh. Trong một số trường hợp, khi ống nhánh nhỏ hơn nhiều so với ống chính, người ta khoét lỗ trên ống chính và hàn ống nhánh vào.
• Cross: rẽ thành 3 ống nhánh (trong hệ thống MEP, thường chỉ có hệ thống chữa cháy sử dụng cross)

PIPE CONNECTION:

Theo catalogue phía trên, một đoạn ống thẳng dài nhất chỉ là 12m và còn kết nối với nhiều phụ kiện để chuyển hướng, rẽ nhánh tạo thành các mạng phân phối nên cần thiết phải có cách kết nối các đoạn ống lại với nhau. Một số loại kết nối ống cơ bản:

Nối hàn: thông thường sử dụng cho các đường ống nhỏ. Các đoạn đường ống và fitting được kết nối với nhau bằng những mối hàn cứng.

Nối ren: khi có yêu cầu đặc biệt về hệ thống (ví dụ: đường ống nước chữa cháy) hoặc ở các vị trí kết nối ống với các valve thì người ta sẽ dùng kết nối ren.

Nối bằng khớp nối: với các đường ống nhựa hoặc với các hệ thống ống chữa cháy có kích thước lớn, người ta sử dụng các khớp nối rời để kết nối các đoạn ống.

Nối bằng mặt bích: trong trường hợp ống lớn người ta thường sử dụng ống có kết nối mặt bích để thuận tiện cho việc sửa chữa, bảo trì hệ thống. Đặc biệt là khi nối đường ống với van.

PIPE ACCESSORIES:

Pipe accessories cũng tương tự như Duct accessories, bao gồm các thiết bị gắn trên đường ống để điều khiển hoạt động của hệ thống phân phối. Một số dạng pipe accessories thường thấy trong hệ thống MEP:

Strainer là thiết bị lọc cặn bẩn trên đường ống, lọc thường được lắp ở trước đầu vào của các thiết bị nhằm bảo vệ thiết bị.

Valve: là các thiết bị giúp hệ thống phân phối vận hành. Tùy theo cấu tạo mà tên gọi của valve có thể được đặt tên khác nhau; Tuy nhiên về chức năng, ta có thể kể tên một số loại valve cơ bản:

• Isolate valve: nhiệm vụ chính của isolate valve dùng để ngắt thiết bị ra khỏi hệ thống nhằm mục đích bảo trì, sửa chữa mà không làm ảnh hưởng hoạt động của hệ thống.
• Control valve: là loại van dùng để điều khiển lưu lượng môi chất đi qua đường ống.
• Balancing valve: dùng để cân bằng áp suất giữa các đường nhánh, giúp hệ thống phân phối môi chất đều hơn.
• Check valve: là van 1 chiều, dùng để ngăn dòng chảy đi ngược. 
• Air valve: là van dùng để xả khí không ngưng trong hệ thống.
• Drain valve: dùng để xả cặn.

Ngoài ra còn có rất nhiều accessories phụ trợ khác như flexible join, thermal expansion, test plug…